– Hầu hết mọi người chăm chăm làm việc, kiếm tiền. Nhưng chi tiêu cho cuộc sống quá nhiều so với việc tiết kiệm cho cuộc sống sau này, kể cả đầu tư.
– Trước khi mua món đồ, bạn hãy nghĩ lại xem nó có phải thứ mình cần không, hay chỉ đơn giản là thích hoặc mọi người mua nên mình mua theo phong trào. Nói hơi thẳng thắn nhau là “học đòi”.
Chính vì vậy, mua gì thì phải nghĩ CÓ ĐÁNG HAY KHÔNG để bảo vệ đồng tiền của mình.
– Thai Pham Happy Live – Thay đổi cuộc sống bằng cách giúp mọi người trở nên giàu có hơn
Nguyên lý đơn giản trong việc kiếm tiền lương thiện: tạo nên giá trị gia tăng. Ngay cả cá nhân, muốn mức lương cao hơn, phải tăng giá trị kỹ năng và trải nghiệm của mình.
++++++++++++++++++
Đưa người ta không đưa qua sông
Sao nghe tiếng sóng ở trong lòng… (Thơ Thâm Tâm)
Tôi ra Hà Nội trưa 25/9/2014, một chuyến đi không nhiều mục đích, ngoài việc gặp lại các bạn trẻ Việt để “say goodbye”. Không biết bao giờ gặp lại, nhưng hai điều tôi sẽ không quên: cái “tâm hồn Hà Nội” đang vào thu và cái quyến rũ của sự lạc quan bất tận dù phải bao quanh bởi một môi trường xấu xí.
Dù đã thông báo, vị tỷ phú giàu thư hai ở Việt Nam hay cô siêu mẫu tăm tiếng của thị trường “ngách” đều không xuất hiện. Có lẽ họ đã tự “hook up” ở một điểm bí ẩn nào rồi. Nhưng đó là cái may; vì tôi có cơ hội ăn tối với 40 doanh nhân trẻ, tràn đầy nhiệt huyết cùng những ý tưởng kinh doanh sáng tạo. Thay vì đem ngọn lửa đến cho họ, tôi mới là người nhận được “lửa” cho những ngày tháng đang mỏi mệt vì nhàm chán.
Những ngày kế tiếp, tôi lại hân hạnh gặp thêm cả trăm bạn trẻ khác trong 2 cuộc hội thảo; cũng như mạn đàm với những doanh nhân, những quản lý công ty đang xông pha chiến địa. Họ giúp tôi một góc nhìn về thực trạng của những vấn đề đang đối diện. Chúng tôi quên hẳn đi những phân tích lý thuyết về “tái cơ cấu” “cải cách thể chế”(tôi sẽ điên nếu nghe thêm những chữ này một lần nữa), về “quyết tâm chính trị”, về “thoát Trung”, về “DNNN”, về “lịch sử của gương đạo đức” hay về “hồi phục kinh tế”. Giàn khoan duy nhất mà các bạn trẻ này thảo luận là giàn khoan của cá nhân, không đem đặt cọc sớm thì sẽ bị rỉ sét rất lẹ.
Nói chung, sức sống và tinh thần kinh doanh vẫn bộc phát mạnh mẽ qua lời nói và hành động. Tuổi trẻ Việt Nam không bao giờ sờn chí, tiếp tục bước đi để xây dựng cho mình và thế hệ sau một “thịnh vượng tử tế”, mặc cho sự cám dỗ của nghề làm quan, của văn hóa phong bì, của lối làm ăn cửa hậu… Họ vẫn lên kế hoạch cho những doanh nghiệp lấy chất lượng sản phẩm và dịch vụ làm mục tiêu và đào tạo thêm kỹ năng cũng như trải nghiệm cho hành trình khó khăn hàng ngày.
Có nhiều lý do để tôi rời bỏ Việt Nam đi tìm một môi trường kinh doanh khác… nhưng lý do thường níu kéo tôi lại nơi đây là “ngọn lửa” của tuổi trẻ Việt. Họ làm tôi gợi nhớ đến hình ảnh của tôi, 30, 40 năm về trước… Tôi gặp một chị quản lý cao cấp của một tập đoàn tư nhân Việt lớn, đã từng làm cho Wall Street hơn chục năm tại Mỹ, Nhật, Thái Lan, và thông thạo 4 ngoại ngữ. Vừa nghỉ việc, nhưng không muốn quay về Mỹ, mà bám trụ ở Việt Nam tìm cơ hội mới. Một tinh thần yêu nước âm thầm mà không phải ồn ào cờ pháo về “tự hào là người Việt Nam”.
Cũng như tôi ngày xưa, mọi người trẻ đều mang trong mình cái đói khát… đói tự do và khát thành công.
Tôi không có quà chia tay nào, ngoài những lời nói mà có lẽ mọi BCA đều biết rõ:
1. Biết
Biết mình, biết người, biết tìm thầy, biết định vị, biết lực chuyển, biết sản phẩm, biết thị trường, biết công nghệ, biết hiền tài, biết tài chánh, biết văn hóa giao tiếp. Không biết thì tìm và học; và liên tục hỏi. Nghi ngờ mọi kiến thức bất cứ từ đâu và tìm cho ra một sự thật “tương đối’ qua cả trăm nghiên khảo và góc nhìn. Trong đời, tôi chưa gặp một doanh nhân nào có chút thành công mà ngu xuẩn. Kiến thức là nền tảng của mọi ngành nghề kinh doanh, dù là kinh doanh cơ bắp.
Có biết, chúng ta mới có thể lập ra một kế hoạch bài bản, mới tìm được người đỡ đầu hay tài trợ, mới xây dựng được mạng lưới thân hữu (networking) và mới quản lý được mọi rủi ro.
2. Tăng giá trị
Nguyên lý đơn giản trong việc kiếm tiền lương thiện: tạo nên giá trị gia tăng. Ngay cả cá nhân, muốn mức lương cao hơn, phải tăng giá trị kỹ năng và trải nghiệm của mình. Khi tăng giá trị doanh nghiệp qua bất cứ yếu tố nào, chúng ta tăng thị giá của doanh nghiệp và của chính mình. Tăng chất lượng sản phẩm, tăng lợi thế cạnh tranh trong tiếp thị, tăng tính khả dụng của công nghệ, tăng hiệu năng của đội ngũ, tăng sức mạnh của công cụ tài chánh… là những phương thức tăng giá trị phổ thông cho việc kinh doanh hàng ngày. Đây là cách kiếm tiền chắc chắn và bền vững trong bất cứ tình huống nào.
Hành trình tăng giá trị cũng gay go cam khổ. Kiên nhẫn và liên tục hành động thay vì chém gió là lựa chọn duy nhất. Chấp nhận thay đôi, điều chỉnh quản lý, cởi mở sáng tạo là những hành xử phải tạo thành thói quen.
3. Tin vào mình
Giữa cái nhiễu nhương của buổi giao thời mạt hạ, đừng tin vào những lời PR rỗng tuếch, những số liệu tự sướng, những khẩu hiệu bích chương rẻ tiền. Bao quanh bởi văn hóa giả dối, trơ trẻn và lừa gạt, chúng ta phải bám chặt vào các trụ đỡ của nhân cách, đạo đức và tâm linh. Niềm tin và chính nghĩa duy nhất là tin vào chính mình, đừng bị lừa gạt bởi những giáo chủ bịp bợm, những lý thuyết rác rưởi, những che đậy phi khoa học.
Tin vào nhận xét, phán đoán của chính mình sau khi nghiên khảo cẩn thận và lục lọi đầy đủ. Học nghệ thuật đúc kết của những thám tử hay nhất để tìm ra những động lực ngầm ở phía hậu cần. Đừng để lòng tham hay xúc cảm làm mờ mắt và tạm quên sự thật. Ngoài kiến thức, chúng ta còn một trực giác bén nhậy. Hãy để mọi sự lắng im để phân biệt bạn thù, để hiểu quyền lợi của mọi phía, kể cả mình. Đừng ngây thơ và hoang tưởng về những cái bánh vẽ đang ngập tràn xã hội.
Khi các bạn nằm lòng 3 nguyên lý trên, các bạn đã sẵn sàng để bơi ra biển lớn, trực diện với nhóm cá mập đang dấu diếm và thụ hưởng kho báu của nhân loại. Bạn có đầy đủ quyền năng và căn bản luân lý để chiếm hữu và giao lại cho đám đông yếu kém ngoài kia “gia tài của mẹ”. Dù nhiều khi, bạn chỉ cần tuyên dương cho chính mình, “yes, I can”.
Như một triết gia nào đã hào hứng,” bạn không có gì để mất…ngoài cái thắt lưng quần của bạn”.
– TS. Alan Phan –
Trích từ sách Góc nhìn Alan – Dành tặng doanh nhân Việt trong thế trận toàn cầu:
Tỷ phú Charlie Munger, giám đốc điều hành của Berkshire Hathaway, cánh tay phải đắc lực và cũng là một người bạn của nhà đầu tư vĩ đại, Warren Buffett. Điểm chung thú vị của hai ông là thực tâm chia sẻ những nghiệm mà mình tích lũy được qua từng ấy năm.
Charlie Muger được biết đến là một người thành công nhưng khá “lập dị”, ít xuất hiện trước truyền thông. Cách đây hơn 2 thập kỉ, Munger đã diễn thuyết nhiều lần về mối tương quan giữa tâm lý học và kinh tế. Trong một bài diễn thuyết tại Harvard, Phó Chủ tịch Berkshire Hathaway đã nêu ra câu hỏi. “Làm thế nào để kinh tế không kể đến hành vi trong đó? Nếu không phải là hành vi, thì đó có thể là thứ gì được chứ?” Munger không hứng thú với việc dạy người khác cách làm giàu.
“Đó không phải là vì tôi sợ cạnh tranh hay điều gì đó tương tự như vậy – Warren luôn luôn cởi mở về những gì ông ấy học được, và tôi chia sẻ nét riêng biệt đó”, ông nói.
Mong muốn làm giàu của ông là để có thể độc lập, ông giải thích, và làm những thứ khác mà ông thấy hứng thú, chẳng hạn như đưa ra những bài nói chuyện liên quan đến kinh doanh và định kiến của con người. Munger cảm thấy rằng phản ứng tự nhiên và có điều kiện có thể là lý do tại sao mọi người đưa ra quyết định nghề nghiệp nhất định.
Dựa vào các nghiên cứu từ các nhà xã hội học, tâm lý học và những nhà nghiên cứu khác, Munger chỉ ra 24 khuynh hướng tâm lý khi đưa ra quyết định kinh doanh và nghề nghiệp. Sau đây là 3 khuynh hướng tâm lý ông đặc biệt nhấn mạnh bạn cần phải tránh xa khi đưa ra quyết định.
1. Định kiến từ ghen tức và đố kị
“Ghen tức và đố kị là hai trong 10 lời răng dạy của Chúa.”
Ông nhấn mạnh rằng cảm giác trên phổ biến khắp mọi nơi, nó có thể nảy sinh giữa anh chị em ruột, đồng nghiệp,…
“Tôi từng nghe Warren nói hàng tá lần rằng, “Không phải lòng tham dẫn dắt thế giới mà chính là sự đố kị””.
2. Chấp nhận những niềm tin hư ảo
Trong bài diễn thuyết, Charlie mô tả cách mọi người tạo ra những hiện-thực-hư-ảo để lản tránh sự thật. Ông minh họa bằng câu chuyện của gia đình một người bạn có con trai là vận động viên xuất sắc.
“Người con trai đi chuyến bay qua Bắc Đại Tây Dương và không bao giờ quay trở về nữa, nhưng người mẹ vì quá đau buồn, không chịu tin rằng đứa con đã chết.
Đấy là sự phủ nhận tâm lý học đơn giản. Khi mà hiện-thực-thật quá sức đau đớn, người ta chỉ muốn bóp méo nó để có thể chấp nhận được thì thôi.
Tất cả chúng ta đều từng mắc phải tâm lý như vậy ở chừng mực nào đó, và nhận định sai lệch này có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng.”
3. Đưa ra đánh giá phiến diện về người khác
Munger cho rằng con người thích gắn bó với những gì quen thuộc dù nó tốt hơn hay tệ đi, và ông gọi đây là tâm lý “yêu thích sự biến dạng”.
Ông nói rằng đây là “khuynh hướng đặc biệt thích một kiểu người hay một dạng cấu trúc ý tưởng nào đó”. Điều này cũng có thể khiến “đánh giá của bạn mang tính cảm xúc và dễ bị xuôi theo người mà bạn yêu thích hay quý trọng”.
Mặc khác, ông phân tích cụ thể về “KHÔNG yêu thích sự biến dạng”, đó là xu hướng quay lưng lại với những người mà ta không thích.” Điều đó làm giảm “sự học” của con người.
Ví dụ, có những lợi ích khi chúng ta giữ được tâm thế cởi mở khi giao tiếp với người mà ta không thích. Điều này là thách thức lớn đối với hình mẫu một người giao tiếp tốt và học hỏi thứ mới.
TTCK Mỹ ngày hôm qua 3 chỉ số đã có màn test lại những ngưỡng hỗ trợ cứng của chúng ở MA200, việc xuyên thủng các ngưỡng này hay không thì cần phải chờ đợi phiên thứ 6 cuối tuần.
Việc giảm điểm ngày hôm qua được thúc đẩy bởi ”tội đồ” SVB Financial, khi cổ phiếu này đã bốc hơi 60% sau khi thông báo bán cổ phần trị giá 1.75 tỷ USD và kéo theo các cổ phiếu ngân hàng khu vực khác cũng lao dốc. Cổ phiếu Silvergate sụt hơn 42% do thông tin công ty sẽ ngừng hoạt động.
Đà sụt giảm này đã khiến lĩnh vực tài chính thuộc S&P 500 giảm 4.1%, chứng kiến phiên tồi tệ nhất kể từ tháng 6/2020. Cổ phiếu các tổ chức tài chính hàng đầu Bank of America và Wells Fargo cũng bị ảnh hưởng, đều giảm hơn 6%.
Về tình trạng thị trường lao động trước báo cáo việc làm ngày thứ Sáu thì khả năng cao là số người Mỹ nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp trong tuần kết thúc ngày 04/3/2023 tăng mạnh hơn dự báo, báo hiệu rằng thị trường lao động có thể bắt đầu chững lại. Tin thị trường lao động chững lại cũng sẽ là tin tốt (xấu cho nền kinh tế nhưng tốt cho chứng khoán) vì nó sẽ khiến FED tăng lãi suất giả sử 0.5% trong ngày 22/3 sẽ phải ”nghĩ lại” hoặc ”chậm lại” vào tháng 5 và tháng 6.
Chỉ có một cửa duy nhất để có FED pivot (tức là FED giảm lãi suất trở lại) là Mỹ suy thoái kinh tế! Còn không thì lãi suất sẽ nhấc lên 5.25%-5.5% và kéo dài khoảng 1 thời gian.
Còn thị trường CK Việt Nam, thì phiên hôm qua dù chưa đạt được kết quả FTD nhưng cũng là một phiên tích cực. Trong ngắn hạn thì thành hay bại phụ thuộc nhiều vào đà mua ròng của khối ngoại. Tôi đã trao đổi ở video livestream ngày hôm qua.
Ngắn hạn hơn nữa tính theo ngày, thì chắc chắn là có rung lắc khi họ cần cắt lỗ và chốt lời theo T+, nhưng kì vọng là thị trường sẽ điều chỉnh giảm nhẹ (nếu giảm) và nước ngoài vẫn giải ngân ròng.
Kịch bản tốt nhất trong 3 tuần tới của Index là đi ngang tích lũy trong vùng 1,040-1,060 và tích lũy tốt thì cơ hội vượt cản chéo giảm giá và hướng tới mốc điểm số cao hơn, mang lại nhiều cơ hội hơn.
Vẫn cần đề phòng trường hợp mốc 1,020 bị phá vỡ, thì thị trường sẽ hướng tới mốc 98x điểm, test lại đáy cũ và chờ đợi sự phản ứng ở mốc này.
