Chúng ta có khuynh hướng cho rằng trí tuệ suy giảm dần khi con người ngày càng già đi – nhưng tuổi tác không phải là yếu tố duy nhất làm hao mòn nhận thức.Lối sống của chúng ta cũng đóng một vai trò quan trọng. Chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu ngủ và không tập thể dục, tình trạng căng thẳng kéo dài, hút thuốc lá và các chất gây ô nhiễm môi trường đều làm tổn thương những tế bào thần kinh yếu ớt.
Tuy nhiên, suy nhược tinh thần không phải là không thể chuyển biến được. Trong thực tế, não bộ là bộ phận vô cùng tuyệt diệu và có thể biến đổi tại bất kỳ thời điểm nào trong suốt cuộc đời của chúng ta. Và, bạn có khả năng tăng cường sức mạnh cho não, bảo vệ não của bạn khỏi tổn thương và chống lại những ảnh hưởng từ lão hóa “ngoài da”!
Tất cả đến từ những quyết định hàng ngày của bạn.
1. Tiêu thụ chất béo tốt
Các axit béo omega-3 – chứa trong thực phẩm cung cấp dưỡng chất cho não, chẳng hạn như cá hồi, các loại hạt – mang lại nhiều lợi ích về sức khoẻ, chẳng hạn như tăng cường nhận thức, trí tuệ và ngăn ngừa rối loạn tâm lý. Chúng hỗ trợ tạo hình não bộ, đó là khả năng thay đổi của não, liên quan đến học tập và trí nhớ của con người.
Trong một nghiên cứu lớn nhất về chất béo, các nhà nghiên cứu phân tích chế độ ăn uống của 12.000 phụ nữ mang thai và cho thai nhi tiêu thụ ít omega-3 nhất thì 48% số trẻ có điểm số IQ thấp nhất.
Sự thiếu hụt axit béo omega-3 ở người cũng liên quan đến tăng nguy cơ rối loạn tinh thần như thiếu tập trung, chứng khó đọc, mất trí, trầm cảm, rối loạn lưỡng cực và tâm thần phân liệt. Một nghiên cứu cho thấy những cá nhân tiêu thụ nhiều omega-3 tăng khối lượng chất xám của não, đặc biệt là ở vùng hippocampus, một vùng gắn liền với sự tự nhận thức (self-awareness), trung tâm lưu trữ ký ức, cơ chế cảnh báo, trung tâm thông thái của não.
Vì tất cả những lý do trên, nếu bạn đang tự hỏi làm thế nào để mài sắc tư duy của mình, bạn hãy cung cấp cho não nguồn dinh dưỡng chất lượng bằng cách tiêu thụ những chất béo lành mạnh hơn.
2. Uống nhiều trà xanh
Trà xanh là chất chống oxy hoá, chất dinh dưỡng và khoáng chất có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do (hay chất oxy hóa, là nguồn gốc của sự lão hóa và hơn 100 bệnh tật nguy hiểm) và tăng cường đốt cháy mỡ và tăng tỷ lệ trao đổi chất cho cơ thể. Hơn nữa trà xanh còn có tiềm năng tăng cường chức năng nhận thức, và, đặc biệt, tăng trí nhớ làm việc và kích thích hoạt động não bộ.
Trong một nghiên cứu năm 2014, các nhà nghiên cứu đã làm việc với 12 tình nguyện viên khỏe mạnh, mỗi người uống một loại nước có chất whey (sữa) chứa 27,5 gam chiết xuất trà xanh và một loại nước tương tự mà không có trà xanh. Những người tham gia đã được đánh giá khả năng làm việc và bộ nhớ của não thông qua chụp cộng hưởng từ (fMRI). Kết quả cho thấy những người uống nước pha chiết xuất trà xanh có sự liên kết giữa thùy trán (lí do, động cơ hành động, nhận thức cao cấp và cảm xúc của ngôn ngữ) và thùy đỉnh (xử lý thông tin cảm giác xúc giác như áp lực da, sự va chạm và cảm giác đau), họ có kết quả làm bài kiểm tra tốt hơn.
3. Đi bộ và giãn cơ
Trong nhiều thập kỷ, các nhà nghiên cứu đã khám phá ra bằng chứng về mối liên hệ tích cực giữa tập thể dục và khả năng nhận thức. Trên thực tế, một số nghiên cứu đã chỉ ra cách luyện tập giúp não chống lại sự co rút vật lý, tăng cường tính nhanh nhạy về nhận thức và trí tuệ sắc bén.
Nhưng nếu bạn không có thời gian đưa hoạt động thể chất vào thói quen hằng ngày của mình, thì phải chăng bạn đang ở thế bất lợi? Không hẳn. Các nhà thần kinh học cho thấy tập thể dục đều đặn ví dụ như đi bộ chỉ 40 phút 3 lần mỗi tuần, có thể kích thích não và tăng cường khả năng kết nối các mạch thần kinh quan trọng, chống lại sự suy giảm chức năng não do lão hóa và thậm chí làm tăng các kỹ năng nhận thức.
Giãn cơ cũng đã được chứng minh là có tác động tích cực trên não. Trong một nghiên cứu, một nửa số người tham gia sẽ bổ sung giãn cơ vào nhịp sống hàng tuần của họ, nhưng không thay đổi gì khác nữa trong lối sống của họ, và một nửa khác sẽ bổ sung thể dục nhịp điệu. Kết quả cho thấy thể dục nhịp điệu làm tăng trí não hiệu quả hơn việc giãn cơ. Điều này không gây ngạc nhiên cho những lợi ích của việc tập thể dục, tuy nhiên với những người chỉ căng giãn cơ vẫn có kết quả tốt hơn trong các bài kiểm tra về nhận thức sau một năm nghiên cứu so với khi họ bắt đầu.
4. Thực phẩm “nạp đạn” cho não
Một số thực phẩm “nạp đạn” cho não và đã được chứng minh là cải thiện chức năng của não, bảo vệ chống suy giảm nhận thức do tuổi tác, tăng sự tập trung và tuệ mẫn:
Những loại hạt giàu man giê, một loại khoáng chất cải thiện cả về trí nhớ ngắn hạn và dài hạn.
Bông cải xanh, chứa đầy vitamin K, được biết là tăng cường khả năng nhận thức và trí tuệ.
Hạt bí đỏ cung cấp kẽm cho cơ thể, điều này rất quan trọng để tăng cường trí nhớ và kỹ năng tư duy.
Quả việt quất có chứa anthocyanins, chất chống oxy hoá hỗ trợ kết nối các nơ ron thần kinh trong não và có thể ngăn ngừa mất trí nhớ.
Sôcôla đen được chứng minh là làm tăng sự chú ý và tập trung của não.
Các loại rau xanh, măng tây, ô liu, và ngũ cốc nguyên chất cũng chứa đầy vitamin E, có thể giúp ngăn ngừa sự suy giảm nhận thức, đặc biệt ở người cao tuổi.
Bằng cách kết hợp các loại thức ăn này vào chế độ ăn uống của mình, bạn có thể thiết lập lại bộ máy làm việc khó mà tìm thấy trong những “chiến lược” khác.
5. Âm nhạc cho trí óc ️
Chúng ta lắng nghe âm nhạc khi chúng ta tập thể dục bởi vì nó kích thích và kết nối với cơ thể của chúng ta. Chúng ta nghe nhạc khi muốn thư giãn vì nó giúp chúng ta thoải mái và thanh thản. Nhưng nếu như nghe nhạc khiến chúng ta muốn tạo ra thay đổi thực sự trong chức năng não của mình?
Trong một nghiên cứu năm 2011, 40 bệnh nhân trước khi phẫu thuật được phân thành 2 nhóm, 1 nhóm được nghe nhạc không lời và 1 nhóm nghe nhạc giả không mang tính âm nhạc. Cả hai nhóm được nghe khoảng hai giờ trước khi tiến hành phẫu thuật. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng trong quá trình phẫu thuật, các bệnh nhân trong nhóm nhạc có lượng thuốc gây mê và có nồng độ cortisol trong máu thấp hơn so với nhóm đối chứng.
Nồng độ cortisol trong máu quan trọng vì các nhà thần kinh học đã phát hiện ra rằng stress kinh niên và cortisol có thể gây ra sự thay đổi dài hạn trong cấu trúc và chức năng của não.
Âm nhạc cổ điển nói riêng cũng được chứng minh là giúp tăng mức độ tập trung tốt hơn. Vào năm ngoái, một nghiên cứu của Viện Giáo dục Đại học London phát hiện ra rằng trẻ em nghe nhiều dòng nhạc cổ điển có kỹ năng nghe tốt hơn dẫn đến sự phát triển của sự tập trung và tăng cường tính kỷ luật.
Nếu bạn đang tìm kiếm một cách kích thích bộ não thoải mái và dễ chịu, hãy nghĩ đến âm nhạc cổ điển như nguồn năng lượng cho não bộ. Nghe nhiều nhạc cổ điển hoặc giao hưởng sẽ kích thích não bộ làm việc hết mức công suất.
Nguồn: Tonyrobbins, Happy Live dịch
– Thai Pham Happy Live – Thay đổi cuộc sống bằng cách giúp mọi người trở nên giàu có hơn